پیشینۀ ساخت پیکر‌‌ه‌های خمیری و کاغذی در حوزۀ فرهنگ ایران بر اساس منابع مکتوب

نویسندگان

  • زهرا شیخ‌ الحکمایی کارشناس ارشد نمایش عروسکی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
  • مجید سرسنگی دانشیار دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

کم­توجهی به منابع مکتوب کهن در خصوص پیشینۀ کاغذ و خمیرکاغذ در ساخت پیکره­ها در حوزۀ فرهنگ ایران، باعث بروز برخی اشتباهات در این زمینه شده است؛ و در بیشتر منابع مرتبط، در مورد پیشینۀ این موضوع، آگاهی درستی ارائه نشده است. اما شواهد موجود در میراث مکتوب نشان می­دهد که این شیوه از ساخت اشیاء از سده­های اولیه هجری قمری، در پهنۀ سرزمین­های شرقی و نیز ایران­زمین برای ساخت پیکره­ها و اشیاء وجود داشته و در مراسم گوناگون مورداستفاده قرار می­گرفته است. نگارندگان در این پژوهش کوشیده­اند تا با بررسی متون کهن، شواهدی در این زمینه بیابند. بخشی از نمونه­های موردنظر را می­توان در وقایع‌نگاری‌هایی یافت که به قلم مورّخان ایرانی دربارۀ آداب و سنن ایران و یا کشورهای شرقی و هم‌جوار ایران به رشته تحریر درآمده است. برخی دیگر شامل سفرنامه­هایی است که توسط مورّخان خارجی نگاشته شده و به شرح و احوال زندگی ایرانیان اشاره دارد و در منابع مکتوب ما ثبت‌شده و عملاً جزئی از حافظه مکتوب ما شمرده می­شود. این شواهد نشان­دهندۀ آشنایی ایرانیان، با این نوع کاربری از کاغذ و خمیر آن است. این پژوهش بر اساس روش توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به پیشینۀ دراز استفاده از خمیرکاغذ در حوزۀ فرهنگ ایرانی بپردازدو پاسخگوی برخی از شبهات باشد.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی بر همکنش‌های فرهنگی ایران و هند بر اساس یافته های باستان شناسی و منابع مکتوب

یافته‌های باستان شناسی ارتباط تجاری ایران و بین النهرین و دره سند در شبه قاره هند را از دوره سومریان اثبات می‌کند. مردم ایران و هند در طول تاریخ حتی پیش از ورود اقوام آریایی به فلات ایران و سرزمین هند با یکدیگر ارتباط فرهنگی داشتند. یافته‌های باستان‌شناسی در هند، مشابه آثاری است که باستان‌شناسان در فلات ایران و بین‌النهرین به دست آورده‌اند. این دست-آورد حکایت از آن دارد که ساکنان هند و ایران پی...

متن کامل

پیشینۀ تحوّلات و دگردیسی فرهنگیِ آثار مکتوب پیش از اسلام

ایران زمین در برهه‌های مختلف تاریخ، مورد تهاجم اقوام بیگانه بوده و آثار مکتوب ایرانی اعمّ از کتاب‌های دینی، علمی، تاریخی و ... بارها در معرض زوال و نابودی قرار گرفته است. اَسناد متعدّدِ تاریخی به تاریخچ? این امر اشاره داشته‌اند و نیز گواهی می‌دهند که میراث مکتوب ایرانی از طریق باز تحریر یا تالیف مجدّد و نیز ترجمه در معرض بازیافت قرار گرفته و اِحیاء شده‌اند و بسیاری از تألیفات و ترجمه‌های علمی، تاریخی...

متن کامل

پیشینۀ تحوّلات و دگردیسی فرهنگیِ آثار مکتوب پیش از اسلام

ایران زمین در برهه های مختلف تاریخ، مورد تهاجم اقوام بیگانه بوده و آثار مکتوب ایرانی اعمّ از کتاب های دینی، علمی، تاریخی و ... بارها در معرض زوال و نابودی قرار گرفته است. اَسناد متعدّد تاریخی به تاریخچ? این امر اشاره داشته اند و نیز گواهی می دهند که میراث مکتوب ایرانی از طریق باز تحریر یا تالیف مجدّد و نیز ترجمه در معرض بازیافت قرار گرفته و اِحیاء شده اند و بسیاری از تألیفات و ترجمه های علمی، تاریخی...

متن کامل

نگرش گروه های مختلف اجتماعی به بیماری های طاعون و وبا در ایران عصر صفوی بر اساس منابع مکتوب

شیوع و گسترش بیماری‌های عفونی و واگیردار در سرزمین ایران همواره یکی از عوامل اصلی کاهش جمعیت و موجب صدمات فراوان انسانی، اقتصادی و اجتماعی در طول تاریخ بوده است. اگرچه اطلاعات زیادی از شیوع این بیماری‌ها در دورۀ پیش از اسلام در متون مشاهده نمی‌شود اما منابع دورۀ اسلامی گزارش‌های بسیار متعدد و مفصلی در باب شیوع امراض عفونی و به‌ویژه بیماری‌های وبا و طاعون و تلفات ناشی از آن‌ها را در اختیار پژوهش...

متن کامل

بازسازی تاریخ وجغرافیای هنر‌های کاربردی ایران بر اساس منابع مکتوب در سده‌‌های نخستین هجری با تکیه بر فرش دستباف

عوامل آسیب‌رسان در هنر‌‌های کاربردی به‌خصوص فرش دستباف با عنایت به نوع مواد اولیه به‌کاررفته در آن بیشترین آسیب را بر پیکر مطالعات تاریخی آن وارد می‌نماید. گستره این آسیب به حدی است که تاریخ فرش قرون نخستین ایران اسلامی را تقریباً خالی از آثار تمدنی نموده است. بازسازی تاریخ و جغرافیای فرش دستباف ایران در سده‌‌های نخستین بر اساس منابع مکتوب تاریخی از اهداف این پژوهش می‌باشد. تحقیق حاضر در مبنا تح...

متن کامل

نقش منابع عربی در تبیین فرهنگ و ادب ایرانیان باستان مطالعة موردپژوهانه: پند‌های مکتوب بر ابزار و لوازم زندگی

از ویژگی­های بارز ایرانیان، اهتمام به پند و اندرز است که از اصول و مبانی فکری و فرهنگی آن­ها به منظور حفظ ارزش­های اخلاقی و اجتماعی بوده است؛ این پند­های حکیمانه را که عموماً حاصل تعالیم دینی، تجربه­های تلخ و شیرین و خرد­ورزی آن­ها بوده، در گنجینه­ها نگهداری می­کردند، بر سرکوی و بازار به گوش مردم می­رساندند و کسانی با عنوان اندرزبد، این پند­ها را در مجالس خاص بیان می­کردند.       این پند­ها آن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 22  شماره 1

صفحات  51- 58

تاریخ انتشار 2017-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023